Sokrates insanlık tarihinde felsefi anlamı içerisinde insan ruhunu bulgulayan ilk filozoftur. Sokratesçi düşünce yalnızca insanı değil, her bir bireyi felsefi düşüncenin mutlak merkezi yapmıştır. Bu ise gerçek felsefenin başlangıcıdır.Sokrates tarihin tanıdığı ilk ve en büyük ahlak filozofu olduktan başka, “Ruhlarınıza özen gösterin” çağrısıyla tarihin belli başlı öğretmenlerinden biri ve büyük bir hümanist olmuştur. Sokrates’in ahlakı ve bilgeliği trajik bir boyuta sahiptir: Egemenlere boyun eğmek yerine ö

“Din” ve “felsefe” sözcükleri, belki de birçok insan için, aralarında bir tür gerilim yahut bir sınır savaşı olan iki ayrı düşünce alanını ifade eder.Kendi kuşağının seçkin Antik Çağ felsefesi uzmanlarından biri olan Cornford, bu önemli eserinde bilimin ve sistematik spekülasyonun izini sürüyor. Felsefe gerçekten Antik Yunan’da mı başlamıştır? Yahut Antik Yunan anlayışındaki dinî algının görece özgürlüğü, felsefenin burada doğuşuna önayak mı olmuştur? Cornford bu soruların yanıtlarını araştırırken bir yanda

Akhilleus’un İlyada’da ki güçlü düşmanı Aeneas Troya’nın küllerinden kaçıp Roma’nın kurucusu olarak kaderini gerçekleştirmek için inanılmaz bir yolculuğa başlar. Yolculuğu onu fırtınalı denizlere götürür, trajik bir aşk ilişkisine ve ölülerin dünyasına sürükler. Sonunda İtalya topraklarına varır ve kanlı savaşlardan sonra Roma’yı kurar.Aşk, görev ve kader arasında sıkışıp kalmış bir adamın portresini çizen Aeneas çağımız için tutkuyu, asaleti ve cesareti yeniden tanımlarken bir yandan da Roma’nın büyüklüğün

Düşüncenin özgürlüğüyle birlikte o düşüncenin canlılığı ve sürekliliği esastır. Özgürlük, eşitlik ve adaletin önce düşüncede soyut olarak ortaya koyulması, sonrasında dayanışma, kardeşlik ve ortaklıkta somut bir belirlenim alması, devrim fikrinde ve bunun bir tezahürü olan cumhuriyette yankısını bulmuş, geri döndürülemez bir fikrin tarih-üstülüğü, tarihsel belirlenimler kazanmasıyla kendi bedenini oluşturmuştur. Cumhuriyet’in 100. yıl dönümünde farklı veçheleriyle ve eleştirel anlamda bu sürekliliğe ve kopu

"Delileri nerede bulacağımızı, onlar hakkında kimlerle (psikiyatrlar, genetikçiler, nörobiyologlar, psikanalistler, kimyagerler, antropologlar, tarihçiler vs.) konuşacağımızı biliyoruz. Fakat akıllıyı bulmak için nereye gidebiliriz? Hangi binalarda yaşarlar? Ne giyerler? Neye benzerler ve onları nasıl tanırız? Fark edilebilir özellikleri, ayrıştırılabilir işaretleri, ortak tavırları var mı? Akıllılar her kim ve her nerede olursa olsunlar hak ettikleri ilgi ya da alakayı hiç görmemişlerdir. Onları icat ettik

Marcel Proust tüm gününü yatakta geçirir, eski günleri düşünürdü. Paul Cézanne saatler boyu öylece bir elmaya bakardı. Auguste Escoffier sadece müşterilerini memnun etmeye çalışırdı. İgor Stravinski müşterilerini memnun etmemeye çalışırdı. Gertrude Stein ise sözcüklerle oynamayı severdi. Fakat aralarındaki teknik farklara rağmen, bu sanatçıların hepsi de insan deneyimine sonu gelmez bir ilgi duyuyordu. Yarattıkları eserler keşif edimleriydi, anlayamadıkları gizemlerle bu şekilde boğuşuyorlardı. Daha önce ik

Gündelik hayatımızda karşılaştığımız nesneleri birbirinden ayırt etmemizi sağlayan özsel bir fark söz konusu mudur? Sözgelimi, bir kedinin neden bir köpek değil de kedi olduğunu anlamak için ne gibi kategoriler ya da şemalar gerekmektedir? Kategoriler ya da şemalar dışında, bir şeyi köpek ya da kedi olarak tarif etmek için farklı birtakım unsurlara ihtiyacımız var mıdır? Nesneleri algılarken bilişsel kapasitelerimizin yanında dilsel niteliklere ne ölçüde ihtiyaç duyarız? Bilişsel kapasiteler ve dilsel nitel

Hayatın akışı içinde irili ufaklı, önemli önemsiz pek çok karar veriyoruz. Peki, bu kararları gerçekten kendimiz mi veriyoruz, yoksa kendi kontrolümüz dışındaki etmenler mi bizi bu kararları vermeye zorluyor? Eğer seçimlerimizi özgürce yapamıyorsak, bu seçimlerimizden neden ahlaki bakımdan sorumlu tutuluyoruz? Thomas Pink’in Özgür İrade adlı bu kitabı Batı felsefesinin ele aldığı en önemli ve en çetin sorulardan birini yanıtlamaya yönelik, anlaşılması kolay ve ufuk açıcı bir çalışma. Bu temel felsefi sorunu

Batı felsefe geleneğinin Platon’un metinlerindeki bir dipnottan ibaret olduğu söylenir. Bu bir metafor olsa bile ilk bakışta abartılı gelir. Ancak Platon’un felsefesine daha yakından bakıldığında modern insanın dünya görüşü ve düşünme biçiminin köklerine ulaşılır. Batı felsefe geleneği ve modern düşüncenin oluşmasında Platon’un bukadar etkili olmasının çok çeşitli sebepleri vardır. İncelediği konular, izlediği yöntemler, sorunları tanımlayış biçimi ve getirdiği çözümler Batı düşüncesine rehberlik etmiştir.

Alman filozofu T. W. Adorno’nun çalışmaları, çağdaş toplumun patolojilerini anlamak bakımından gün geçtikçe daha faydalı bulunuyor. İklim değişimi, ekonomik kriz, faşizmin yeniden yükselişe geçmesi ve dünya düzeninde artan istikrarsızlıktan doğan toplumsal sorunlara çözüm arayanlar Adorno’yu tekrar okuyor. Bu kitap, Adorno’nun çalışmalarına ve yaşamına ışık tutuyor, onun temel felsefi kavramlarını, düşüncesinin felsefi arka planını ve tarihsel bağlamını açıklıyor. Andrew Bowie, Adorno’nun insan aklının i

Çocukluk Felsefesi gibi bir felsefi tartışma alanının meşruiyeti tartışıladursun, düşünülmesi gereken daha acil problemler vardır. Çocuk haklarının sınırları nasıl çizilmelidir? Çocuk sanatından bahsedilebilir mi? Ölüm gibi zor konular çocuklarla konuşulabilir mi? Çocukluktaki gelişim aşamalarına yönelik teoriler, çocukluğa bakışımızı körleştiriyor olabilir mi? Çocuk olarak adlandırdığımız varoluş şekli, insan olamamışlığın damgasını mı taşır yoksa artık kaybedilmiş ve tekrar ulaşılamayacak bir insanlık mit

Spinoza adı son yıllarda hem akademik çevrelerde hem de felsefeye merak duyan genel okurlar arasında giderek daha sık duyuluyor. Üstelik bu ilgi belli bir coğrafyaya özgü değil; Avrupa’da olduğu kadar okyanusun öte yakasında, Latin Amerika’da olduğu ölçüde Uzakdoğu’da da Spinoza üzerine yazılanların sayısındaki artış dikkat çekiyor. Bir anlamda, bu eşsiz filozofa karşı hem yaşarken hem de ölümünden sonra uzunca bir süre devam eden peşin hükümlü ilgisizlikten dolayı bağışlanma diliyor gibiyiz. Spinoza felsef

Bu çalışma, hakikat algımızdaki parçalanmanın yarattığı siyasi ve kültürel sonuçları, “kamusal alan”, “kamusallık” ve “kamusal tartışma” gibi kavramları merkezine alarak tartışıyor. Arendt’in, görünür olduğumuz ve birbirimizin gerçekliğine dokunduğumuz bir iletişim biçimi olarak betimlediği kamusallığın koşulları uzun zamandır yavaş yavaş ortadan kalkıyordu. Özçelik’in vurucu bir biçimde ifade ettiği gibi, şeylerin sahtesine ya da sanal olanına, kendisinden daha fazla değer atfedildiği günümüzde, kamusal bi

AYDINLANMA FELSEFESİ Beaumarchais • Bernardin de Saint-Pierre • Condorcet • Diderot • Dumarsais • Fénelon • Fontenelle • Kant • Laclos • Mendelssohn • Montesquieu • Madame Rolland • Rousseau • Sade • Voltaire Düşünce alanında ışık “hakikat arayışında aklı ve ruhu aydınlatan” etmendir. Geliştiği XVIII. yüzyıldan bağımsız düşünülemeyen Aydınlanma, tüm Avrupa’da, insan aklının ve medeniyetinin ilerlemesine olan inancı yayan engin bir entelektüel ve felsefi akımı kapsar. Fransa’da Montesquieu, Diderot, Voltaire

Etik – Karakter Sanatı Kısa Özet İyi hayat nedir ve mutlu hayatla nasıl bir ilişkisi vardır? Neler erdemdir ve erdemler dostluğun doğasını nasıl etkiler? İyi karakter gelişimine yol açan bir antik sanat gerçekten var mıdır? Nadir karşılaşılan gravürler ve zekâ ürünü karikatürlerle zenginleştirilmiş bu küçük ve fakat dolu dolu kitapta, etik uzmanları Greg Beabout ve Mike Hannsi antik ve modern, farklı etik yaklaşımları inceleyerek şu iki ebedi soruyu ele alıyor: “Ben nasıl bir insanım?” ve “Ne yapm

Retorik – İkna Sanatı Kısa Özet Bir metafor kullandığınızda ne yapmış olursunuz? Ya da bir analojiye başvurduğunuzda? Profesyonel ikna ustaları gündelik hayatta hangi gizli hilelere başvuruyorlar? Merrily Harpur’un çizimleriyle renk kattığı bu bilgi dolu cep kitabında, Adina Arvatu ve Andrew Aberdein Retorik sanatının ilkelerini, başat unsurlarını, araçlarını ve bu kadim sanatın her türlü insan iletişiminde nasıl geniş bir yer tuttuğunu örneklerle açıklıyor. Retorik, Barış Baysal’ın çevirisiyle…

Mantık – Kadim Akıl Yürütme Sanatı Kısa Özet Neyin doğru olduğunu nasıl biliyoruz? Geçerli bir argüman ile kulağa geçerli gibi gelen bir argüman arasındaki fark nedir? Kedisiz bir sırıtma görebilir misiniz? Bu büyüleyici ve faydalı küçük kitapta, Dr. Earl Fontainelle kadim Mantık sanatını ele alıyor ve ebeveynler, ergenler, siyasetçiler ve diğer ilkesiz doğruluk sığırtmaçlarının büyüklü, küçüklü her türlü tartışma, atışma ve münazaradan galip ayrılabilmek adına kullanageldiği haince teknikleri ifş

Felsefe bilgelik ve bilgi arayışıdır. “Felsefe” sözcüğü, bilgelik sevgisi anlamına gelen, eski Yunanca philosophia sözcüğünden türemiştir. Felsefenin amacı büyük soruların yanıtını araştırmaktır. İşte size birkaç örnek: “Doğruyu yanlıştan nasıl ayırt etmeli?” “Canlılar ve cansızlar neden varlar ve nasıl varlığa geldiler?” “Hayatın anlamı nedir?” “Geleceğimi kendi özgür irademle mi kuruyorum, yoksa kaderimde ne varsa onu mu yaşıyorum?” Sokrates’ten Sartre’a, Konfüçyüs’ten Kant’a tüm filozofların bilgelik ve

“Felsefe, ister akademide doğrudan eğitimi alınsın, isterse insanın kişisel okuma ve araştırmalarıyla hayatına bir şekilde dahil ettiği bir disiplin ve düşünme alanı olsun, kişinin hayatına her yönden olumlu katkılar yapmaya aday bir kültür öğesi ya da düşünme faaliyetini ifade eder. Kişi ister hekim, ister mühendis, ister öğretmen ya da ister hukukçu olsun, kısacası hangi mesleği icra ederse etsin, gerek yaptığı işi anlamlandırıp layıkıyla yapmada, gerekse bir bütün olarak hayatını anlamlandırma noktasında

Metafiziğiyle ün kazanmış olan Spinoza insan zihninin ve duygularının anlaşılmasına, ahlak ve siyaset felsefelerine önemli katkılar yapmıştır. Michael DellaRocca, okuru Spinoza’nın yaşamı hakkında kısaca bilgilendirdikten sonra onun felsefesini açıklamaya girişiyor: töz metafiziği ve Spinoza’nın tüm felsefi sisteminin merkezinde yer alan, tanrının tek bağımsız töz olduğu savı; insan zihnine ve zihnin beden ile ilişkisine dair açıklaması; insanların kendilerini korumaya eğilimli oldukları teorisi; özgür i