Dostoyevski: "Hayatımızda en yüce, en güçlü ve faydalı dayanağımız, ana baba evinden kalma hatıralarımızdır," diyor. Bugüne değin 13 kitap yazdım, çoğu araştırma türü ama bu türlerin içinde en çok öykü yazmayı sevdim. Öykülerimde kendimi buldum, yazmanın tadına öykülerde ulaşabildim. Ne zaman bir öykü düşünsem, öykü kurgulayıp yazsam, kendimle barışık olurum. Öykü yazarlığı bana, insanlara, dünyaya ve doğaya bir sanatçı gibi bakmamı öğretti. Betimleme, sözcüklerle resim yapmaktır deriz ya benim öykülerim d

Efelik zor iştir; haksızlığa, zulme, baskıya isyandır. Onurlu bir dik duruş, bir başkaldırı destanıdır. Ege'de efelik Umur Bey'le başlar, Mustafa Kemal Atatürk'le biter. Yedi yüz yıllık bir süreçte çeşitli aralıklarla Ege'de yaşar. Bazen Börklüce Mustafa, Birgili Cennetoğlu, Atçalı Kel, Sinanoğlu, Yörük Osman, Çakıcı olup dağlara çıkar. Bazen de Kurtuluş Savaşı yıllarında Demirci Mehmet Efe, Yörük Ali Efe olup Ege'de düşmana meydan okur. Umur Bey, efelerin efesidir. Ege'de efelik teşkilatını kuran kişidir.

Ege'nin dağları, Osmanlı'nın başını kestiği yiğitlerin yattığı gömütlerin başlarına dikilen kesik taşlarla doludur. Yöre halkı, "Kesikbaşlar Mezarlığı" diyor buralara. Şeyh Bedreddin ve Börklüce Mustafa'nın katledilişinden 600 yıl sonra konferanslar, sempozyumlar düzenleniyor ve haklarında destanlar, kitaplar yazılıyorsa; onların kurulu düzene başkaldırısının da yeniden incelenip sorgulanması gerekir. "Öyle bilgiler vardır ki belli olgunluk düzeyine gelmemiş insanlara bu bilgileri anlatmak yarardan çok za

Tarihin derinliklerinden kopup gelen bir çığlıktır Birgili Cennetoğlu. Onu incelerken efelerin beş yüz yılık kanlı tarihi içinde Tahtacı, Türkmen analarının acılı ağıtlarını da duyumsarsınız. Türkülerde yaşar efelerin feryatları. Bir Afrika atasözü şöyle der: ?Aslanlar kendi hikâyelerini yazmadığı sürece, avcıların hikâyelerini dinlemek zorunda kalır." Efelerin tarihini de efe soylular yazmadıkça gerçekler ortaya çıkmayacaktır. Anadolu insanının tarihi aynı zamanda Efelerin de tarihidir. Yapılan yeni kazıla

Ege'de kadın olmak ilk çağlardan beri bir ayrıcalıktır. Ege'de kadın tanrıdır, tanrıçadır, başın tacıdır. Kbele, Sibel, Artemis, Afrodit, Sarıkız'dır Ege'de kadın. Onurludur, dikbaşlıdır, bilgedir, yol gösterendir. Gizemli Kadın Efedir, Gördesli Makbule, Çete Ayşe, Çiftlikli Kübra, Ayşe Çavuş, ilk kadın muhtar Gül Esin, Leyla Nine'dir Ege'de kadın... Ege'nin Kızı kadınların kenti Nyssa'da (Sultanhisar) doğmuş, yüzyılların kültür imbiğinden süzülerek Leyla olarak görünmüştür. İlk görüşte insana güven veren,

Yıl 1919, aylardan Mayıs'ın 15'i, kan ağlıyor Ege. Yunan askeleri İzmir'e çıkarken Gazeteci Hasan Tahsin'in elinde bir tabanca, Yunan sancaktarına kilitlenmiş gözleri. İlk kurşunla sancaktar yere düşerken tutuşuyor özgürlük meşalesi... Önce padişahın "Nasihat Heyeti" geldi Aydın'a. "Yunan ordusu padişahımızın şeriat ordusudur. Sakın karşı gelmeyin," dediler. Ve ardından eli kanlı Yunan askerleri geldiler. Kan ağlıyordu Aydın, ne ay kaldı ne güneş geçmiyordu zaman Nazillili aydın insan, Hacı Süleyman Efen

Toplumda düzen bozulur, hak almak zora ve güce dayanırsa, dağların yasası, efelerin yasası, egemen olur. Kurt bunalırsa köye iner, kul bunalırsa dağa çıkar. Onurlu bir dik duruş, başkaldırı destanıdır efelik. Kendine özgü, kitaplara yazılmamış yasaları vardır. Efelik, fırtına kuşuna benzer, herkesin korkup kaçıştığı fırtınalı ortamda, sakin, ağırbaşlı, kararlı, ölçülü ve dimdik durabilmektir. Özcesi, efelik kadın erkek işi değil yürek işidir. Gerektiğinde idam sehbalarını kırıp, özüne, kimliğine sahip çıkm

Kadınlar, bizim kadınlarımız, Anadolu kadınları Kibelemiz, Artemisimiz, Tanrımız, tanrıçamız, anamız, bacımız, baş tacımız. Dağda, belde, tarlada, fabrikada çalışan kadınlarımız. En karanlık anlarda, zor günlerde, eşinin, çocuğunun yanında dişi kaplan kesilen kahraman kadınlarımız Uzun, orta boylu, bakışları baldan tatlı Anadolu kadınları: Dağlar boş bırakılmaya gelmez, deyip dağlara çıkan Gizemli Kadın Efemiz. Bu yurt sadece erkeklerin yurdu değil, deyip elinde tüfek cepheye koşan Çiftlikli Kübramız. Kadı

Börklüce'den Sinanoğlu'na, Atçalı Kel'den Çakıcı'ya yüzyıllarca Aydın Elinde haksızlığa başkaldıran, onurlu, dik duruşlu yiğitlerin, efelerin ereği neydi? Efe, efelik ne demektir? Efeliğin de yasaları var mıdır? Çam kokan, mersin, kekik, yiğitlik, mertlik, dürüslük kokan efeliğin yasalarını kimler yazdı? Çakıcı Mehmet Efenin, Karıncalı dağda vuruluşunun (1911) üstünden yüz yıl geçti. Aydınoğulları'nın yani Çakıcının da yaşadığı Aydın eli, bugünkü Aydın ili demek değildir. Bugünkü Aydın ilinin adı 20. yüzyı

Yunan komutanının anı defterinde şöyle bir not var: "Aydın ve çevresinde efelerle şavaşırken bir yıl üç ay gibi uzunca bir zaman kaybetmeseydik, Ankara'ya düzenli ordu kurulmadan ulaşıp Anadolu'yu fethedecektik." Onlar, Yörük Ali Efe, Teğmen Zekai, Giritli Memduh, Kütahyalı Recep, Çerkez Ahmet, Tombalağın Mehmet, Kuruköylü Yiriğin Ali, Tahtacı Memiş, Kıllı Hüseyin, İsabeyli Ese Efeydiler. Pek çoğu İstiklâl Madalyası'nı bile almak istemediler. "Biz vatanımıza olan görevimizi yaptık." dediler... "Yır